Datum: 25-03-2023 Tekst door: Vera Sterrenburg | Wolfdog SOS Website:www.wolfdogsos.com
Er is vaak verwarring over de term wolfhond en wolf hybride. Deze worden ook regelmatig door elkaar gehaald of in onjuiste context gebruikt.
De hond stamt af van de wolf. Er is echter een groot verschil of er al honderden tot duizenden jaren binnen een ras geen wolf meer aan te pas is gekomen of dat er recentelijk nog een wolf is gebruikt. Bij wolfhonden is dat vaak het geval geweest in het ontstaan van deze dieren. Waar veel rassen al honderden jaren bestaan, waarbij er verder geen wolf meer is ingezet bij het in stand houden ervan, is de wolfhond een vrij jong type hond waar de wolf recentelijk wel een aandeel in heeft gehad of nog steeds heeft.
Wolfhond is een algemene benaming voor de meerdere rassen of type die er bestaan. Zo zijn er de twee FCI (Fédération Cynologique Internationale) erkende wolfhond rassen. De Saarlooswolfhond en de Tsjechoslowaakse wolfhond. FCI erkend betekent dat er voor deze twee rassen stambomen verkregen kunnen worden, zoals voor alle andere rashonden, en ook dat deze rassen zonder beperkingen of regels gefokt en gehouden mogen worden, als zij voldoen aan de regels die voor alle rashonden geldt. In Nederland worden de stambomen uitgegeven door de Raad van Beheer en in België door de Union Royale Cynologique Saint Hubert. Beide rassen zijn medio 1900 ontstaan uit de wolf en de Duitse herder. Op de foto zie je een DNA uitslag van een Saarlooswolfhond. Het percentage gray wolf (grijze wolf) en GSD (German shepherd dog = Duitse herder) is in beide rassen vergelijkbaar. Het kan per ras en per hond een paar procent verschillen.
De Tamaskan is een wolfhond ras die niet erkend is door de FCI en toch een eigen rasvereniging kent. Bij de totstandkoming van de Tamaskan is er echter geen gebruik gemaakt van de wolf. Dit ras is opgebouwd uit diverse rassen zoals de Siberische husky, Alaskan malamute, diverse herders, wolfhonden en kruisingen hiermee. De DNA uitslag zal dan ook een percentage gray wolf tonen als er in de lijn gebruik is gemaakt van een wolfhond (kruising).
Buiten de Saarlooswolfhond, de Tsjechoslowaakse wolfhond en de Tamaskan bestaan er meerdere type wolfhonden. Deze typen worden niet erkend en worden helaas ook niet vertegenwoordigd door een vereniging. Vaak laat de administratie/registratie ook te wensen over waardoor het zeer moeilijk is om aan te tonen of het een wolfhond of wolf hybride betreft.
Regelgeving Europese Unie (EU): Hybriden is een term die aangeeft dat het nakomelingen betreft van een kruising tussen 2 verschillende soorten planten of dieren. Ook wel hybridisatie genoemd. Deze term is voor de wolf x hond eigenlijk niet correct omdat de hond familie is van de wolf. Het betreft dan ook eenzelfde soort. De wolf = Canis Lupus, (Lupus) de hond = Canis Lupis familiaris (familie van de wolf). Toch worden directe kruisingen tussen wolf en hond hybriden genoemd.
De EU (Europese Unie) hanteert hierin een duidelijke wet- en regelgeving. De term wolf hybride blijft wettelijk zo van kracht zolang er sprake is van minder dan 5 generaties tussen de nakomelingen van de wolf en (wolf)hond. De eerste generatie wordt een F1 genoemd, de tweede generatie een F2, de derde generatie een F3, enz. Alle nakomelingen van een wolf en een (wolf)hond worden tot de 4e generatie (F4) gezien als wolf hybride. Er geldt een bezitsverbod op het houden van niet aantoonbaar legaal gefokte wolven en wolf hybriden. (Artikel 3.6 Wet natuurbescherming). De wolf hybride (F1 – F4) mag dan ook niet geïmporteerd of geëxporteerd, vervoerd, gehouden, of verhandeld worden. En er mag niet mee worden gefokt zonder een CITES document, de nodige landelijke en gemeentelijke ontheffing en verdere benodigde papieren. Deze bewijslast ligt bij controle bij de persoon die de wolfhond of wolf hybride in zijn bezit heeft. De wolfhond wordt vanaf de 5e generatie gezien als huisdier mits de eigenaar dan ook bij controle kan aantonen dat het dier een van de caterogie F5 of hoger betreft.
Bij legaal gehouden wolven evenals wolf hybriden (F1 t/m F4) en wolfhonden (F5+) zijn dan ook de juiste papieren nodig. Vindt er controle plaats waarbij de juiste papieren niet kunnen worden aangetoond, dan volgt er vaak inbeslagname wat meestal leidt tot euthanasie van het dier. Om dit te voorkomen heeft een wolfhond dan ook een stamboom, een afstammingsbewijs of een gedegen registratie/administratie nodig die te controleren is. Betreft het een wolf of wolf hybride dan zijn de juiste papieren nodig zoals hierboven beschreven. Een belangrijk gegeven hierbij is dat het niet zozeer van belang is hoeveel procent wolf content (wolf DNA aandeel) het dier bezit.
Wolf content: Via een DNA test kan het content (wolf aandeel in DNA) achterhaald worden maar niet de F generatie. Hier ontstaat ook regelmatig verwarring over. Een 70% wolf content wolfhond kan zoals in de 2 voorbeelden hieronder weergegeven een F13 wolfhond zijn terwijl de 30% wolfhond een F4 hybride is.
Voorbeeld 1: Wolf x hond = F1 hybride 50% wolf content. F1 hybride x hond = F2 25% F2 hybride x wolfhond van 20% = F3 22,5% F3 hybride x wolfhond 15% = F4 19% F4 hybride x hond = F5 wolfhond 9% Deze wolfhond is een F5 en voor de wet een legaal te houden huisdier waarbij geen papieren nodig zijn. Ondanks een laag percentage wolf staat deze wolfhond toch erg dicht bij de voorvader de wolf en komt mogelijk uit het illegale circuit.
Voorbeeld 2: Een F10 wolfhond van 70% x F15 wolfhond van 60% = F11 65% De F11 wolfhond x F20 wolfhond 80%= F12 72,5% F12 wolfhond x F20 wolfhond 85% = F13 78,75% Deze wolfhond heeft een hoger wolf content en is voldoende van de wolf verwijderd. Bij controle is het voor deze wolfhond belangrijk om aan te kunnen tonen dat de voorliggende 4 tot 5 generaties ook geen F1 tot F4 betroffen.
De procenten zullen in realiteit iets afwijken Voorbeeld 1 geeft aan dat de wolfhond (mogelijk) illegaal gefokt is maar nu wel legaal gehouden en vervoerd zou mogen worden ondanks dat het content bij deze wolfhond vele malen lager ligt dan in voorbeeld 2. Dit is een heel grijs gebied waarbij de wolfhond en zijn eigenaar alsnog een groot risico kunnen lopen. Het is aan de houder/eigenaar van de wolfhond om aan te kunnen tonen, dat het ondanks een F5 geen wolfhond is vanuit de illegale fokkerij/handel. Voorbeeld 2 stelt de wolfhond en zijn eigenaar veilig bij een correcte registratie/administratie.
Het wolf content kan uitsluitend worden bepaald door middel van een DNA test. Binnen de internationale wolfhonden gemeenschap wordt er het meest gebruik gemaakt van het Amerikaanse laboratorium Embark. Embark kan als 1 van de weinige laboratoria testen op wolf DNA en is zeer accuraat. De uitslag hier op de foto geeft het wolf content aan en ook de andere aanwezige rassen in de wolfhond.
Deze wolfhond heeft een wolf content van bijna 43%. Dit zegt dus niets over de F generatie van de wolfhond maar geeft enkel het wolf content weer. Het is dan ook belangrijk om als fokker, eigenaar of vervoerder een gedegen registratie/administratie te bezitten van de ouders, voorouders, en betovergrootouders van de wolfhondtot 5 generaties terug. De bewijslast ligt hier bij de persoon die het dier tijdens controle in zijn bezit heeft.
Mocht u vragen hebben of aanvullende informatie willen dan kunt u altijd contact opnemen met Wolfdog SOS. Kijk hiervoor op de website www.wolfdogsos.com
Voor gemeentes hebben wij een module aangemaakt die de gemeente kan gebruiken om zijn inwoners te informeren over de wolf. www.werkgroepwolf.nl/gemeente